Ngày 10/9/1955, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ra đời với mục đích “đoàn kết mọi lực lượng dân tộc và dân chủ, đấu tranh đánh bại đế quốc Mỹ xâm lược và tay sai, xây dựng một nước Việt Nam hoà bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh”. Phát biểu tại Đại hội thành lập Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Lịch sử trong những năm qua đã tỏ rõ lực lượng đoàn kết của nhân dân là vô địch và Mặt trận dân tộc thống nhất đã nhiều lần thắng lợi”.
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là một hình thức tổ chức của Mặt trận dân tộc thống nhất, kế tục sự nghiệp đoàn kết toàn dân của các hình thức tổ chức trước đó. Ngày 18/11/1930, Ban Thường vụ Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương ra Chỉ thị thành lập Hội phản đế đồng minh - hình thức đầu tiên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Trải qua các thời kỳ cách mạng với những hình thức tổ chức và tên gọi khác nhau (Hội Phản đế đồng minh, Mặt trận Dân chủ Đông Dương, Mặt trận Dân tộc Thống nhất Phản đế Đông Dương, Mặt trận Việt Minh, Mặt trận Liên Việt…), Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã không ngừng lớn mạnh và có những đóng góp to lớn với dân tộc, trở thành một trong những nhân tố quan trọng trong mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam.
Hiện nay, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam bao gồm các đoàn thể thành viên: Đảng Cộng sản Việt Nam, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Sinh viên Việt Nam, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu Chiến binh Việt Nam… giữ vai trò rất quan trọng trong việc củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, tạo nên sự nhất trí về chính trị và tinh thần trong nhân dân, thắt chặt mối quan hệ mật thiết giữa nhân dân với Đảng và Nhà nước để thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới.
Kể từ khi dịch bệnh COVID-19 bùng phát tại Việt Nam, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã cùng các cấp, các ngành tiếp tục phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc cùng chung sức, đồng lòng tham gia phòng, chống đại dịch COVID-19. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động toàn dân tích cực phòng, chống đại dịch, tạo sự đồng thuận cao trong toàn xã hội, huy động được các nguồn lực lớn trong thời gian ngắn để thực hiện các biện pháp chống dịch một cách mạnh mẽ, hiệu quả.