Dạy học theo hướng nghiên cứu bài học là phương pháp giảng dạy tiến bộ, khoa học và hiệu quả, đã và đang dần được áp dụng rộng rãi tại Việt Nam. Bài viết dưới đây sẽ mang đến những thông tin chi tiết hơn, cũng như cách thức sinh hoạt chuyên môn về phương pháp này cho đội ngũ giáo viên các trường.
Sinh hoạt chuyên môn dạy học theo hướng nghiên cứu bài học: Giới thiệu sơ lược
Nghiên cứu bài học là thuật ngữ chỉ một phương pháp nâng cao năng lực sư phạm của giáo viên có nguồn gốc từ Nhật Bản. Khái niệm này đề cập đến việc nghiên cứu và cải thiện chất lượng dạy học thông qua các nội dung bài học cụ thể, trong đó học sinh là trọng tâm. Từ đó, thầy cô có thể thay đổi cách truyền đạt, hướng dẫn học sinh sao cho hiệu quả nhất.
Quá trình nghiên cứu và đổi mới dạy học theo hướng nghiên cứu bài học thường dựa trên các câu hỏi như:
Học sinh tiếp thu và học hỏi như thế nào?
Học sinh có đang gặp phải vấn đề hay khó khăn gì trong việc học hay không?
Nội dung dạy học hiện tại có phù hợp và tạo được hứng thú học tập cho học sinh hay không?
Kết quả học tập hiện tại của học sinh ra sao, có tiến bộ so với trước hay không?
Nội dung dạy học hiện tại có cần điều chỉnh không? Nếu có thì điều chỉnh những gì và như thế nào?
Việc thực hiện giảng dạy định hướng nghiên cứu bài học có những lợi ích thiết thực sau đây:
Nghiên cứu bài học là mô hình giúp người dạy học phát triển chuyên môn và năng lực, giúp giáo viên thấu hiểu học sinh và truyền tải bài học hiệu quả hơn.
Nghiên cứu bài học lấy học sinh làm trung tâm, tất cả đều nhằm mục đích giúp các em củng cố, đào sâu kiến thức và nâng cao kỹ năng mềm;
Hoạt động này cũng giúp các giáo viên trong tổ bộ môn tăng cường hoạt động hợp tác, giúp đỡ nhau cùng phát triển.
3 bước tổ chức sinh hoạt chuyên môn “Dạy học theo hướng nghiên cứu bài học” cho giáo viên
Để tổ chức một buổi chuyên đề sinh hoạt cho giáo viên về phương pháp dạy học theo hướng nghiên cứu bài học, chúng ta sẽ tiến hành theo quy trình 3 bước, bao gồm: Chuẩn bị bài giảng minh họa, tổ chức dự giờ và dạy minh họa, cuối cùng là trao đổi, thảo luận về buổi học vừa tổ chức.
Dạy học theo hướng nghiên cứu bài học là gì? thực hiện ra sao?
Dạy học theo hướng nghiên cứu bài học là phương pháp giúp khơi dậy sự tò mò, mong muốn khám phá kiến thức ở học sinh, từ đó kích thích trẻ chủ động tìm hiểu bài giảng. Phương pháp này mang lại hiệu quả học hỏi cao hơn cách thức truyền tải kiến thức chỉ thông qua sách vở truyền thống. Để hiểu rõ hơn cách dạy học này, mời Quý phụ huynh tìm hiểu thông tin chi tiết trong bài viết sau đây.
Dạy học theo hướng nghiên cứu bài học: Khái niệm, lợi ích và cách thực hiện
Thế nào là dạy học theo hướng nghiên cứu bài học? Có bao nhiêu hình thức nghiên cứu khác nhau?
Dạy học theo hướng nghiên cứu bài học (Inquiry-based learning) được phát triển vào thập niên 1960, là một quá trình giảng dạy thu hút học sinh bằng cách tạo ra các kết nối trong kiến thức, thông qua việc khám phá và đặt câu hỏi xoay quanh bài học. Đây là cách tiếp cận khuyến khích học sinh tham gia vào việc giải quyết vấn đề và học tập trải nghiệm. Cơ sở của phương pháp này là sự chuyển đổi định hướng suy nghĩ của học sinh từ điều phải nghĩ (what to think) sang cách suy nghĩ (how to think).
Từ góc nhìn của giáo viên, phương pháp giảng dạy này đặt trọng tâm vào việc đưa học sinh vượt ra khỏi giới hạn của sự tò mò thông thường, tiến đến tư duy phản biện và nâng cao hiểu biết. Giáo viên cần kích khích học sinh đặt câu hỏi và hỗ trợ các em trong quá trình nghiên cứu.
Còn từ quan điểm của học sinh, học tập theo hướng nghiên cứu bài học tập trung vào việc đào sâu tìm hiểu một câu hỏi hoặc vấn đề mở. Các em phải sử dụng lập luận dựa trên bằng chứng khoa học, giải quyết vấn đề một
cách sáng tạo để đi đến kết luận, sau đó trình bày nó cho giáo viên.